|
|
|
|
|
Beleidsplan 2020-2025
Beleidsplan 2020-2025
Leeswijzer
Dit beleidsplan is gefaseerd tot stand gekomen. Het eerste eerste deel schetst waarvoor wij als Protestantse Gemeente in het Trefpunt momenteel (december 2019) staan. Het tweede deel bevat een op verzoek van de kerkenraad door haar oud-voorzitter, Arnold de Laet, opgemaakte soort van quick-scan van de diverse clusters, gremia, waarin het kerkenwerk gestalte krijgt (februari 2020). Het beeld dat daaruit voortkomt vraagt om verandering van beleid. Daarover gaat het derde deel van dit stuk dat in Coronatijd pas enige tijd later (in november 2020) het licht zag.
Inhoudsopgave
Deel I
Voorwoord 4
- Schets van de gemeente 6
- Opbouw en betrokkenheid gemeente 6
- Omgeving 6
- Sterkte/zwakte analyse met kansen/bedreigingen 6
- Visie op gemeente-zijn 7
- Wie en wat willen we zijn: mission statement 7
- Hoe zien wij onze gemeente? 8
- Wat is onze visie voor de komende jaren? 8
- Wat ging vooraf? 8
- Onze visie voor de komende jaren 10
- Doelstellingen en prioriteiten voor de komende jaren 11
- Algemeen 11
- Doelstellingen en prioriteiten 12
- Continuering bestaande succesvolle activiteiten 12
- Samenwerking met Heemstede 12
- Oecumene 12
- Vernieuwing bij de vieringen 12
- Geloofsgesprek 12
- Communicatie en informatie 13
- Jeugd en jongeren 13
- Bestuurlijk voorbereid zijn op de toekomst 13
- Slotopmerking: Uitwerking beleidsplan 15
- Bijlagen 15
- Bijlage I Ledenoverzicht 15
4.1.1 Aantal (gast)leden naar leeftijd 15
-
-
- Leeftijdsontwikkeling leden periode 2012-2019 16
4.1.3. Leeftijdsopbouw gemeente per 1-1-2020 17
-
- Bijlage II - Overzicht beleidsstukken 17
- Overzicht beleidsstukken vanaf 1996
- Naar een vitale en aantrekkelijke gemeente (1996)
- Grondlijnen voor een beleidsplan (februari 1997)
- Een gemeente met werfkracht ‘scenario 2’ (november 1997)
- Groot onderhoud Bennebroek, conclusies en aanbevelingen
(augustus 2003)
-
-
- Rapportage werkgroep Heemstede-Bennebroek (februari 2005)
- Eindrapportage werkgroep Ambitie en Organisatie (december 2014)
Deel II Recht zo die gaat 18
Commissie Erediensten 18
Joostvieringen 19
Leren 20
Pastoraat 20
Koffieochtenden 20
Diaconaat 20
Public relations 21
Trefpuntcafé 22
Verhuur 22
Techniek 23
Kerkenraad 23
College van Kerkrentmeesters 24
Resumé 24
Deel III Herkerken 26
Contactgegevens 30
Voorwoord
Voor u ligt het beleidsplan 2020 - 2025 van de Protestantse Gemeente Het Trefpunt te Bennebroek. Waarom eigenlijk? Het antwoord op die vraag ligt niet wezenlijk in het bestaan van de kerkordelijke verplichting om beleidsplannen te maken. Voor de bestuurbaarheid van een kerkelijke organisatie overigens niet zo’n gekke regel. Maar de bestuurbaarheid van onze gemeente is niet onze “core-business”. Die ligt immers in het proberen geloofsgemeenschap te zijn en daarin gestalte te geven - om het maar es in heel plechtige termen te zeggen - aan Gods koninkrijk. Aan de roeping waartoe wij op aarde zijn.
Wat u hier nu in dit voorwoord leest, is opgeschreven toen het grootste deel van dit stuk al op papier gezet was. Natuurlijk, met de ambitie om een bruikbaar document op te stellen. Even stilstaan bij hoe het loopt kan best zinnig zijn. Maar onder de oppervlakte voel ik ook wel een beetje frisse tegenzin tegen deze opdracht om te voldoen aan een bureaucratische verplichting die nou eenmaal wel samenhangt met het feit dat we als geloofsgemeenschap ook wel een beetje de uiterlijke verschijningsvorm van een organisatie hebben. Nog wel. Maar wel steeds brozer. Dat geeft een onrustig gevoel. Maar daagt ook wel een beetje uit: Wat moeten we aan met het slinken van ons tal? Voelt u dit mee, dat dubbele?
Trouw kopte in de Verdieping op 24 oktober 2019 “Ook kleine kerk heeft roeping” en die boodschap kwam voor mij als geroepen bij het schrijven van dit voorwoord. In het artikel staan twee theologen stil bij de krimp van de kerken. Hoe erg is dat eigenlijk? De ene, Bas van der Graaf, herinnert zich de tijd nog, in de Gereformeerde Bond, dat het kerkelijk leven groeide en bloeide. Dat die tijd steeds meer wegraakt, voelt voor hem persoonlijk als een verlies: Daarbij ben ik opgegroeid met het idee dat ‘buiten de kerk geen heil is’. Of, in de woorden van Calvijn: de kerk is de plek waar mensen het nieuwe leven ontvangen. Van der Graaf heeft geen enkele behoefte om die overtuiging aan de kant te zetten maar hij merkt tegelijkertijd dat hij met die overtuiging praktisch heel weinig kan in de context van zijn werkgebied Amsterdam. Heel herkenbaar. Zijn gesprekspartner, Erik Borgman, is ook opgegroeid in Amsterdam. Maar hij heeft daar het gevoel aan overgehouden als katholiek altijd tot een minderheid te hebben behoord. “Volgens Onze Lieve Heer is hij aanwezig waar twee of drie bijeen zijn dus voorlopig maak ik me geen zorgen. Het gaat in de kerk, theologisch gesproken, niet om aantallen. Ik maak me eigenlijk meer zorgen om de vitaliteit van de kerk dan om de grootte”.
“Als ik naar de samenleving kijk, zie ik heel veel behoeften. Dan zie ik dat jonge mensen op jonge leeftijd al burn-out raken en met vragen zitten als: wat wordt er van me gevraagd, wat is mijn betekenis, en hoe ga ik om met mijn eigen tekorten. Typisch vragen uit het hart van de christelijke traditie. Maar ik zie maar weinig besef in de kerk dat dit de context is waarin wij van betekenis kunnen zijn. Noem het een gebrek aan missionair elan”.
Ondanks dat gesomber ziet Van der Graaf wel voordelen aan een kleine kerk in de marge: “Daar ontstaat veel ruimte voor zoekers en juist in die ruimte kan dan de waarde van het verhaal van de bijbel en de christelijke traditie herontdekt worden (…) De kerk is in het Nieuwe Testament toch vooral een teken van iets groters: van Gods koninkrijk dat zal komen. Juist een kerk in de marge kan een betekenis dragen die boven zichzelf uitwijst.
In dit perspectief is het maken en samen bespreken van een beleidsplan misschien toch wel wat meer zinvol dan alleen maar het voldoen aan bureaucratische normen…..
We gaan er dus mee aan de gang! Blijven proberen met missionair elan van betekenis te zijn.
Vertrekpunt is het eerdere beleidsplan 2006-2010 van onze gemeente met de aantekening dat in voorgaande jaren de kerkelijke organisatie geheel is herzien. Ging ons eerdere beleidsplan nog uit van een mogelijke verregaande samenwerking met andere genootschappen, inmiddels is duidelijk dat niet te verwachten is dat onze organisatie (op korte termijn) met anderen fuseert. Het komt erop neer dat we de vergrijzing en de afname van ons ledental ten spijt voortgaan op de ingeslagen weg om zo lang als mogelijk een open en zo mogelijk een missionaire gemeente te zijn, die oog heeft voor de realiteit en zijn omgeving, een kerk binnenste buiten!
De afname van ledental van onze gemeente heeft wel consequenties. Over deze ontwikkeling die tal van kerkelijke gemeenten ondergaan, is al veel geschreven. Bestaat er binnen onze gemeente maar ook in verder PKN-verband veel deskundigheid. De mate waarin die afname zich in onze gemeente nu voordoet, maakt beraad over de consequenties daarvan in de visie van onze kerkenraad een actuele opgave. Voor haar en voor ons allen. Wij moeten ons in de komende periode bezinnen over de vraag hoe wij, zo lang als mogelijk onze kerkelijke presentie in de Bennebroekse omgeving en de dienst waarvoor wij ons daarin gesteld zien, in stand kunnen houden. Misschien ook wijzing daarin moeten aanbrengen. En over welke bestuurlijke veranderingen daarvoor nodig zijn.
Gemeente zijn, vraagt immers behalve om opgestroopte mouwen bij de uitvoering van “de huishouding van de gemeente”, om bestuur. De gelijktijdige daling van het ledental en stijging van de leeftijd van onze gemeenteleden compliceren de voorziening daarin.
Een en ander brengt voor ons met zich mee dat er op verschillende gebieden beleidsontwikkeling nodig is. De verschillende delen van dit beleidsplan geven weer hoe wij in onze gemeente aan de slag denken te moeten gaan.
Laten we hopen en vertrouwen dat wij als gemeente mede met deze leidraad verantwoord onze weg gaan naar de toekomst, in deze wereld, in onze regio en naaste omgeving. Laat ons BINNENSTE aan de BUITENwereld zien.
De kerkenraad, november 2019
Namens deze,
Victor Bruins Slot, voorzitter
- Schets van de gemeente
1.1 Opbouw en betrokkenheid gemeente
De Gereformeerde kerk Het Trefpunt te Bennebroek maakt sinds mei 2004 deel uit van de Protestantse kerk in Nederland (PKN). Wij zijn de PKN-gemeente van Bennebroek geworden, niet door fusie met een plaatselijke PKN-partner, maar als Protestantse Gemeente op basis van de kerkorde aangemerkt door de toenmalige classis Haarlem van de PKN.
De laatste jaren is ons aantal gemeenteleden geleidelijk afgenomen. Maar de betrokkenheid van onze leden is zeer groot; dat blijkt ook uit het grote aantal mensen (ca 70) dat actief deelneemt aan het kerkenwerk: in kerkenraad, werkgroepen, commissies en aanverwante subgroepen, zoals de bezorgers van bloemen en het kerkblad Wegwijzer en de werkers in de tuin van het Trefpunt. Wel minder personen dus lid maar bij hen een relatief steeds grotere betrokkenheid en activiteit.
Bijlage 1 bij dit plan (pagina 15) geeft in dit verband de cijfermatige informatie die is ontleend aan de administratie van het kerkelijk bureau
1.2 Omgeving
Onze kerkelijke gemeente omvat de dorpen Bennebroek, Zwaanshoek, Vogelenzang en omgeving.
Er zijn goede contacten met de andere kerken in dit gebied: de Hervormde gemeente (ook behorend tot de PKN) en de gefuseerde RK-parochies van Bennebroek en Vogelenzang (en Heemstede). Er zijn jaarlijks enkele oecumenische vieringen. In de oecumenisch gespreksgroep ontmoet een aantal leden van deze verschillende kerken elkaar eens per maand in levendig gesprek.
1.3 Sterkte/ zwakte analyse met kansen/ bedreigingen
Sterke punten:
- Betrokkenheid van kern van mensen. Veelal intern gericht.
- Brede aanpak van de pastorale zorg door pastoraal team.
- Kader met kennis van zaken. Veel ‘schrift’ geleerden in ons midden.
- Mooie kerk met bijgebouwen. Hier vinden ook andere niet-kerkelijke activiteiten plaats. Plaats in de burgerlijke gemeente. Goed geluid/technische kennis.
- Relatief goede financiële situatie.
- Gastvrije en open sfeer.
- Sterke formule: Trefpuntcafé, Joost.
- Diaconie en pastoraal team uitgebreid actief in burgerlijke gemeente. (KBO, tafeltje dekje, project tegen eenzaamheid in samenwerking met Welzijn Bloemendaal, etc.)
- Mooie combinatie in samenwerking met PKN Heemstede
- Mooie website/ aandacht voor PR
|
Zwakke punten:
- Leeftijdsopbouw van gemeente. Onevenredig veel ouderen. > 65 jaar en stijgend.
- Weinig jongeren. Middengroep (30-50 jaar) neemt beperkt deel aan het kerkenwerk.
- Beperkte werfkracht, ook in de relatie met het christelijk onderwijs.
- Toerusten gemeente voor missionaire taak gebeurt nauwelijks
|
Kansen:
- Inspireren van eigen gemeente en van daaruit verder gaan.
- Joost vieringen.
- Gebruik van eigentijdse hulpmiddelen. Communicatie.
|
Bedreigingen:
- Afname van kansen door verdere (interne) vergrijzing en verkleining
- Leeftijdsopbouw van burgerlijke gemeente eveneens verouderend. Geen jonge gezinnen.
- Voortschrijdende individualisering.
- Bezetten van bestuursfuncties wordt moeilijker vanwege ’ontgroening’. Spoeling wordt dunner. Opvolging steeds lastiger te realiseren.
- De financiële draagkracht wordt in de jaren minder. De reserves worden aangesproken. Zelfstandigheid zal op een andere basis ingevuld moeten gaan worden. Het aanhouden van het kerkgebouw met op termijn een smalle basis is naar verwachting over 10 jaar niet meer vol te houden.
|
2 Visie op gemeente-zijn
2.1 Wie en wat willen we zijn: mission statement
Een mission statement is een uitspraak over wie en wat we willen zijn. Deze kan gebruikt worden als visitekaartje naar mensen buiten onze gemeenschap.
In eerdere beleidsstukken (Gemeente met werfkracht, 2003) is uitgegaan van de volgende uitspraak, die nog steeds prima voldoet als mission statement:
"Geloven in God en behoren tot een geloofsgemeenschap is heilzaam voor mensen".
Nader uitgewerkt voor onze kerkelijke gemeenschap anno nu kunnen we daaraan toevoegen:
"We vormen een open gemeenschap met een opdracht, een veelkleurige, missionaire kerkgemeenschap rond het Woord, dienstbaar aan de mensen om ons heen; een gemeenschap waar mensen samen met anderen, geïnspireerd door de Bijbel, kunnen leren waartoe de liefde van God en de vrijheid die Hij biedt, hen in deze samenleving in staat stelt.”
2.2 Hoe zien wij onze gemeente?
In een aantal stellingen wordt kort aangegeven hoe wij ons nu zien als gemeente:
Wij staan in de traditie van de Christelijke kerk
De Bijbel is de bron voor ons gemeente-zijn;
Er is ruimte voor verschillende interpretaties van het Christelijk geloof;
Wij zijn bereid daarover in een open sfeer gesprekken te voeren;
Wij zijn gastvrij zowel in de vieringen als bij onze kerkelijke activiteiten;
Wij zijn een actieve gemeente openstaand voor nieuwe initiatieven en de uitvoering daarvan;
Wij leveren een bijdrage aan het plaatselijk oecumenisch en maatschappelijk relevant werk;
Wij bieden een trefpunt voor mensen in onze regio voor discussie over maatschappij, religie en de Bijbel;
Wij brengen onze kerk en haar activiteiten onder de aandacht van de bewoners in onze omgeving;
Wij zien vreugde in de samenwerking en voelen ons verbonden met onze geloofsgenoten in Heemstede;
Wij zijn realistisch. Met een teruglopend ledental zal onze impact beperkter worden. We moeten keuzes maken in wat we nog kunnen doen en hoe we vorm kunnen blijven geven aan onze overtuigingen.
2.3 Wat is onze visie voor de komende jaren?
2.3.1. Wat ging vooraf? 1)
Tussen 1995 en 2015 is in deze gemeente veel nagedacht over de identiteit en richting van onze gemeente.
Dat resulteerde in een aantal beleidsstukken waarin in de loop van de tijd beleidskeuzes voor de toekomst zijn gedaan.
Op deze plaats herinneren wij eraan dat het rapport ‘Grondlijnen voor een beleidsplan’, Kerk in uitvoering (1997) uitmondde in een viertal scenario’s. Na bespreking van deze scenario’s zijn we ons met name gaan richten op ‘een gemeente met werfkracht’, een open en gastvrije geloofsgemeenschap, gericht op haar directe omgeving.
Dat scenario is nader uitgewerkt en daaruit het volgende citaat:
"In God geloven en behoren tot een geloofsgemeenschap is heilzaam voor mensen. Dit uitgangspunt bepaalt onze visie op de kerkelijke gemeente. In deze visie kan groei nooit een doel in zichzelf zijn. Wel vertrouwen wij erop dat een open gemeenschap die iets voor mensen in haar naaste omgeving betekent een wervende gemeenschap zal zijn."
In 2003 had het onderzoek "Groot onderhoud" plaats. In het onderzoek werd een aantal vragen zowel mondeling als schriftelijk aan alle gemeenteleden voorgelegd. Het laat zien dat de gemeente verder gekrompen is en op dat moment 282 leden telt, van wie 100 zich betrokken tot zeer betrokken noemen. We trekken de conclusie dat we zuinig met de beschikbare menskracht van onze kleinere gemeente moeten omgaan. Dit leidt tot een vereenvoudiging van de organisatiestructuur van de gemeente en een poging de samenhang binnen het gemeentewerk te bevorderen. ‘Groot onderhoud’ was een pastoraal gebeuren op zich dat veel heeft losgemaakt. In 2014 zijn door de door de kerkenraad ingestelde werkgroep Ambitie en Organisatie voorstellen gedaan om te komen tot een platte organisatie. De aanbevelingen zijn in 2015 zoveel mogelijk door de kerkenraad uitgevoerd.
Dat heeft geresulteerd in het afschaffen van het moderamen en het vormen van een kleinere kerkenraad, waarvan de ambtsdragers een actieve relatie onderhouden met de verschillende werkgroepen in de gemeente. Immers, zo is het uitgangspunt: "de kerkenraad is verantwoordelijk voor alle arbeid in en vanuit de gemeente". Op basis van een betrekkelijk recente herziening van de kerkorde is de samenstelling van de kerkenraad opnieuw vastgesteld: naast de predikant, scriba en voorzitter maken één diaken, twee vertegenwoordigers van het College van Kerkrentmeesters en één vertegenwoordiger van het pastoraal team er deel van uit. Het pastoraal team verzorgt samen met de predikant het georganiseerde pastoraat. Dit functioneert aanvullend op het onderlinge pastoraat dat de grondvorm is van alle pastoraat.
Een andere conclusie uit het onderzoek "Groot onderhoud" is de keuze voor regionalisering.
In onze kleiner wordende gemeente is schaalvergroting noodzakelijk om alle aspecten van het kerkelijk leven in stand te houden, mede met het oog op jongeren en jongere gezinnen.
De komst van de PKN en gelijktijdige afname van de omvang van de gemeente was een reden om gesprekken over samenwerking aan te gaan met een nabije PKN-gemeente. De plaatselijke Nederlands Hervormde kerk (PKN) had ons laten weten voorlopig te opteren voor behoud van eigen identiteit in plaats van het volgen van een fusieroute. Daarom zijn in het verleden gesprekken aangegaan met de PKN-gemeente van Heemstede. Een door beide kerkenraden ingestelde werkgroep heeft eind 2005 een notitie (Rapportage Werkgroep Heemstede-Bennebroek, 2005) uitgebracht die goedgekeurd is door beide kerkenraden en gemeenten. In de afstemmingsfase vanaf 2006 zijn de eerste stappen genomen tot samenwerking op het gebied van kerkdiensten, kerkbladen, predikantswerk, jeugdwerk en vorming en toerusting. Dit heeft geleid tot een toenemende samenwerking op het gebied van jeugdwerk, vieringen, kerkblad en vorming en toerusting. Deze samenwerking bereikte een voorlopig hoogtepunt bereikt met de gezamenlijke uitvoering van de musical Maria in 2012. Deze gezamenlijke activiteit leidde tot een geweldige impuls in het ontdekken van elkaars talenten en om in relatief korte tijd goed kennis te maken als naaste buren. Inmiddels krijgt deze samenwerking gestalte in een gezamenlijk begin van het kerkelijk jaar met een beurtelings in Heemstede en Bennebroek gehouden startzondag, en in de loop van het jaar meerdere gemeenschappelijke diensten. De Wegwijzer is een gezamenlijk kerkblad voor beide gemeenten. Beide gemeenten werken samen in één commissie Bezinning en Verdieping. Jeugdwerk vindt in Bennebroek niet meer plaats en aan de Heemsteedse catechesatiegroepen kunnen jongeren uit Bennebroek deelnemen. De voorzitters van de Kerkenraden overleggen indien nodig. Op verdergaande samenwerking wordt voorlopig niet aangekoerst. Wat we samendoen is goed. Voor nu. Tot een fusie, zoals waarop de koers van de rapportage was gericht, zal het voorlopig niet komen omdat het besef gegroeid is dat schaalvergroting sec niet een adequate reactie is op de problemen waarmee vrijwel iedere kerkelijke gemeente zich gesteld ziet.
2.3.2 Onze visie voor de komende jaren
De visie van waaruit de gemeente de laatste jaren heeft gewerkt, gemeente met werfkracht en regionalisering vormt de basis ook voor de komende jaren: In al onze activiteiten willen we naar buiten toe een open en diaconaal/missionaire gemeente zijn. Naar binnen toe streven we ook na een open gemeente te zijn, die haar pastorale, diaconale en communicatieve activiteiten met kwaliteit realiseert, en waarbij zoveel mogelijk mensen op de een of ander wijze actief betrokken zijn. Een open gemeente wil present zijn, gastvrij zijn voor anderen, niet-kerkelijken, in onze omgeving. Ook bij de regionalisering, die zich vooral richt op de samenwerking met Heemstede, willen we deze visie uitdragen.
Een open gemeente zijn, betekent onder meer:
| Open zijn naar onszelf |
Dat we ons continu openstellen voor nieuwe inzichten rond schriftuitleg en de praktische betekenis daarvan voor ons dagelijks leven.
|
| Open zijn naar anderen in onze leefomgeving |
Dat we een warm welkom willen bieden aan mensen die (nog) niet bij onze gemeente (willen) horen, waaronder mensen die (tijdelijk) verblijven in GGZ In Geest
|
| PR & communicatie |
Dat we meer laagdrempelige activiteiten, waaronder vieringen, willen organiseren, en actief de publiciteit zoeken met de presentie van onze gemeente in de samenleving en de activiteiten die wij organiseren. |
Met de volgende korte statements formuleren wij de uitgangspunten van onze visie op een aantal werkvelden:
| Samenwerking met Heemstede |
Wij willen in de samenwerking met de PKN-gemeente te Heemstede voortzetten op het gebied van:
- jeugd en jongeren,
- de leeftijdsgroep van 25 50 jarigen,
- Diaconaat en ZWO,
- bezinning en verdieping
- (thematische en bijzondere) vieringen.
|
| Pastoraat |
Wij zien het onderlinge pastoraat als de grondvorm van het pastoraat; het georganiseerde pastoraat en het pastorale werk van de predikant vormen hierop een aanvulling
|
| Diaconaat |
De complexiteit van onze maatschappij en de vele veranderingen in regelgeving door de overheid maakt het leven voor veel mensen moeilijk. In de toekomst kan daardoor (boven)plaatselijk een groter beroep op onze diaconie worden gedaan. Een belangrijke taak van de diaconie is de bewustwording van de gemeente van haar diaconale opdracht. Het landelijke quotum is dus geen doel maar een middel.
Dit geldt ook voor het werk van ZWO, gericht op het werk van de kerk buiten onze landsgrenzen. |
| Leren |
Een open gemeente kan pas authentiek overkomen als wij kunnen duidelijk maken wat ons bindt. Hiertoe willen wij met elkaar en met anderen het gesprek (leren) voeren over geloof en kerk. In de huiskamer en in kringen.
|
| Vieren |
We willen de laagdrempelige (Joost-) vieringen voortzetten. Zie ook paragraaf 3.2.4.
|
| Kerkrentmees-terschap |
Hier wordt gekozen voor kwaliteit en continuïteit van de ondersteuning van de activiteiten van de gemeente. Beslissingen worden getoetst aan dit criterium.
|
| Organisatie-structuur |
We proberen continue onze organisatiestructuur te richten op zowel de behoefte, de beschikbare menskracht als het doel om zoveel mogelijk mensen in te schakelen.
Dat leidt ertoe dat gewerkt wordt met een zo eenvoudig mogelijke organisatiestructuur van de gemeente, en een kleine kerkenraad waarvan de ambtsdragers medeverantwoordelijkheid dragen voor de verschillende werkgebieden van de gemeente. We willen echter flexibel inspelen op veranderingen die zich in de toekomst zouden kunnen voordoen. |
Deze uitgangspunten willen we de komende jaren zo lang mogelijk voortzetten. Dat zullen we voorlopig nog wel kunnen realiseren, maar er komt een tijd dat we dat niet meer kunnen bemensen (en financieren). Wij ervaren dat de vergrijzing en afname van het ledental onverminderd de vraag op tafel leggen hoe in deze levensfase organisatorisch vorm te geven aan ons kerkelijk bestaan. We zullen de komende tijd gebruiken om plannen te maken en scenario’s te bedenken hoe we verder willen als we het voortzetten op de oude voet, niet meer kunnen (door gebrek aan menskracht en/of aan financiële middelen). Met een paragraaf over dit onderwerp sluit dit beleidsplan (paragraaf 3.3
3 Doelstellingen en prioriteiten voor de eerstkomende jaren.
3.1. Algemeen
We willen verder doorgaan met een naar buiten gerichte geloofsgemeenschap. Buiten het eigen territoir met name gericht op Heemstede en binnen Bennebroek en omgeving met onze oecumenische partners van NH- en RK-zijde. Onze samenwerking met Heemstede blijft daarbij een belangrijke rol spelen.
Van voorgangers en anderen in de gemeente wordt hierbij in woord, daad en gedrag een voorbeeld en een voortrekkersrol verwacht rondom onze visie een levende gemeente te zijn, open naar binnen en buiten. In het vorige beleidsplan werd nog gesproken van het streven naar groei. De realiteit van nu (‘ontgroening’) gebiedt ons te realiseren dat we het focus niet zo zeer op kwantitatieve groei maar veeleer op dit kwalitatieve groei hebben te richten: inspirerend samenwerken, omzien naar elkaar en samen zorgen voor belichamen belangrijke waarden voor onze gemeenschap.
3.2 Doelstellingen en Prioriteiten
3.2.1 Continuering bestaande succesvolle activiteiten
Trefpuntcafé
|
Een naar buiten gerichte - en aansprekende vorm - om met elkaar in gesprek te komen, buiten ons eigen dorp en ons wereldbeeld te kijken en nieuwe ideeën op te doen (In principe 1x per maand)
|
Huiskamergesprekken |
Een naar binnen – en buiten – gerichte vorm van gesprek over allerlei onderwerpen, waaraan in principe iedereen deel kan nemen. De huiskamer biedt een lage drempel voor het uitnodigen van mensen in de periferie van onze gemeente en mensen in onze directe leefomgeving. |
Bezinning en verdieping
|
Het aanbieden aan iedereen die er belangstelling voor heeft van mogelijkheden tot verwerving van kennis, verdieping van inzicht en ontmoeting met anderen.
Een gezamenlijk met Heemstede samengesteld comité stelt het programma vast dat aan het begin van ieder kerkelijk seizoen aangeboden wordt.
|
3.2.2 Samenwerking met Heemstede
De samenwerking met Heemstede is geïntensiveerd in de afgelopen jaren. De contacten die er zijn worden als zeer positief ervaren. De ingezette samenwerking zal voortgezet worden. Daarvoor lijkt aandacht op zijn plaats bij de voorziening in predikantsvacatures.
3.2.3 Oecumene
Overeenkomstig de roeping van de kerk om de eenheid , de gemeenschap en de samenwerking met andere kerken van Jezus Christus te zoeken en te bevorderen zijn er enkele oecumenische activiteiten:
Een pastoresoverleg waar de drie pastores van Bennebroek en Vogelenzang de oecumenische activiteiten bespreken .
De vredesdienst in de maand september
De "tentviering-nieuwe stijl" in juni
De maandelijkse gesprekskring met deelnemers uit de verschillende kerken
De Pinksterviering in Caprera i.s.m. de kerken in Kennemerland
3.2.4 Vernieuwing bij de vieringen
De werkgroep Joostvieringen gaat verder met het uitgangspunt ‘Joost mag het weten’. Een aantal predikanten is gevraagd om te experimenteren met laagdrempelige diensten. Deze werkwijze zal worden voortgezet waarbij extra aandacht nodig is voor verbreding van de voorbereidingsgroep.
3.2.5 Geloofsgesprekken
De activiteit "geloofsgesprekken" dient nader uitgewerkt te worden in overleg met de predikant en heeft twee doelen:
1. het met elkaar in gesprek gaan over het geloof en wat ons als gemeente bindt, waarbij dus ruimte wordt geboden voor de verschillende wijzen van individueel geloven.
Een gemeente die duidelijk en authentiek is in haar overtuiging en herkenbaar in woord en daad kan aantrekkelijk zijn voor anderen en haar werfkracht vergroten.
2. het duidelijk kunnen maken aan anderen wat ons bindt, wat je geloofsovertuiging is, zoals bijvoorbeeld in een gesprek met niet-kerkelijken.
Bij beide doelen is de wijze waarop wij ons manifesteren van groot belang. Daarom dient aandacht besteed te worden aan werkwijzen als gespreks- en presentatietechnieken.
3.2.6 Communicatie en informatie
De communicatie met en de informatie naar de omgeving met daarvoor geëigende middelen is ter hand genomen. Er is een mooie website (sinds 2012 in de lucht) en we hebben een pr-functionaris, die zorgdraagt voor de constante aandacht voor dit belangrijke onderwerp.
3.2.7 Jeugd en jongeren
De ontwikkeling in de leeftijdsopbouw van de gemeente brengt me zich dat aan het jeugdwerk een eind gekomen is. Voor jongeren van 12-18 jaar verzorgt PKN Heemstede de catechese.
3.3 Bestuurlijk voorbereid zijn op de toekomst
Over de consequenties die afname van ledental voor kerkelijke gemeenten heeft, is al veel geschreven. Bestaat er binnen onze gemeente maar ook in verder PKN-verband veel deskundigheid. De mate waarin die afname zich in onze gemeente nu voordoet maakt beraad over de consequenties daarvan in de visie van onze kerkenraad een actuele opgave. Vast staat dat in onze gemeente op tal van plaatsen leden vrijwillig en met hart en ziel zich inzetten voor wat we met elkaar graag zien dat er in onze gemeente gebeurt. Met elkaar zijn we tot nu nog in staat gebleken om voor het pastoraal team en voor de diaconie, voor de commissie eredienst en voor de hele club van mensen die samen met de koster het functioneren van het Trefpunt technisch en huishoudelijk “in de lucht” houden de leden bereid en in staat te vinden om het werk dat wij nodig achten, ter hand te nemen. En de opsomming die we hier geven is nog verre van volledig! Daarvoor is veel dankbaarheid op zijn plaats. Er komt in dit verband echter veel neer op weinig schouders. Misschien soms wel te veel.
Wij zien het als onze opgave zo lang als mogelijk onze kerkelijke presentie in de Bennebroekse omgeving en de dienst waarvoor wij ons daarin gesteld zien, in stand te houden. Dus: niet alleen een kerkgebouw waarin we ’s-Zondags bij elkaar komen rondom het Woord maar met missionair elan proberen van betekenis te blijven zijn voor onszelf en voor de mensen in onze omgeving in en om Bennebroek. In verband daarmee moeten wij ons in de komende periode bezinnen over de vraag welke organisatorische ingrepen dat van ons gaat vragen. Want gemeente zijn, vraagt behalve om opgestroopte mouwen bij de uitvoering van “de huishouding van de gemeente”, ook om ambtelijke leiding en bestuur. De gelijktijdige daling van het ledental en stijging van de leeftijd van onze gemeenteleden compliceren de voorziening daarin. Dat knelt vooral in de kerkenraad en bij kerkrentmeesters. De kernvragen zijn:
- Hoe stellen we de continuïteit van de ambtsuitvoering in de verschillende werkvelden veilig?
en
- Hoe voorzien we in continuïteit voor de exploitatie van het Trefpunt ten behoeve van onze kerkelijke gemeente en de bevolking van Bennebroek waarvan zij deel uitmaakt?
Uit het kerkelijk leven elders is wel bekend wat de oplossingsvarianten zijn voor gemeenten die zich in een met de onze vergelijkbare situatie bevinden:
- Verdere vermindering van het aantal ambtsdragers
- Samenvoeging van gemeenten
- Samenwerking tussen gemeenten door bepaalde ambtelijke colleges of functies gemeenschappelijk te vervullen
- Beëindiging van activiteiten
We staan daarom voor de opgave om te bedenken welke oplossingsvariant in de concrete situatie van de verschillende werkvelden in onze gemeente een begaanbare weg biedt en toereikend is om het werk dat we graag willen doen ook te kunnen blijven doen.
De kerkenraad ziet er weinig heil in om van achter de schrijftafel voor het beantwoorden van deze vragen een soort totaaldesign te maken. We denken dat we het uitwerken daarvan gezamenlijk van onder op moeten doen: in elk van onze werkvelden. Voor het begeleiden van dit werk zal de kerkenraad een lid van onze gemeente aanwijzen. Deze wordt gevraagd in overleg te treden met de leden die actief zijn in de werkvelden om te bevorderen dat de planuitwerking aansluit bij de binnen werkveld bestaande opvattingen.
De kerkenraad heeft de overtuiging dat dit werk met de nodige voortvarendheid ter hand genomen moet worden. Tegen de achtergrond dat onze predikant het komend voorjaar aan het laatste jaar voorafgaand aan haar emeritaatsdatum begint, ligt het in de rede te bevorderen dat wij als gemeente een beslissing op de voorliggende vragen in het komend voorjaar nemen. De noodzaak tot meningsvorming over hoe in onze gemeente het pastoraat in de toekomst moet worden ingevuld na de emeritaatsdatum van onze huidige predikant, wordt dus al snel actueel.
Het College van Kerkrentmeesters heeft reeds een werkgroep ingesteld die zich buigt over de tweede vraag. Daar zitten gecompliceerde vragen aan vast. Nadenken over goede antwoorden wordt langzamerhand steeds actueler. Dat betekent dat het College een koers gaat uitzetten voor:
- het financieel beleid (hoe om te gaan met te verwachten tekorten op de begroting, beleggingsbeleid en statuut, de Actie Kerkbalans);
- de relatie tussen de gemeente en het kerkgebouw Het Trefpunt voor wanneer de verantwoordelijkheid die de eigendom van (en de daaraan tot nu toe onlosmakelijk verbonden beheers verantwoordelijkheid voor) het kerkgebouw voor onze gemeente met zich brengen, een te zware last wordt;
- het verhuurbeleid en de afstemming daarvan op het gebouwenbeheer;
- de uitvoering van het financieel beheer met boekhouding, organisatie Aktie Kerkbalans e.d. tot nu toe steeds in goede handen bij vrijwilligers uit ons midden - voor wanneer deze arbeid ons boven het hoofd groeit.
Slotopmerking: uitwerking beleidsplan
Programma van de gemeente 2020 tot 2025
Aan de betrokkenen op de verschillende werkvelden:
- kerkenraad
- diakonie (algemeen, plaatselijk)
- kerkelijk beheer
- pastoraat
- oecumene
- specifieke groepen (b.v. ouderen)
- vieren (eredienst, Joost, multimediale technieken
- leren (catechese, bezinning & verdieping)
- kerkelijke presentie naar buiten (website, koffiekring, Wegwijzer, Trefpuntcafé)
legt dit beleidsplan de vraag voor om in overleg met de begeleider vóór Pasen 2020 (zondag 12 april 2020) voor de periode 2020 - 2025 aan te geven wat er nodig is om de nodige bijdrage te blijven leveren aan de uitvoering van ons ambtswerk, uitgaande van onze gezamenlijke visie: in het kort: "open en missionair naar buiten, pastoraal en communicatief naar binnen".
Meer in detail:
- Voor wie of wat doen we het werk nu? (Doelgroepen, plaats in het geheel van kerkelijke activiteiten)
- Wat is wenselijk? Wat willen we graag bereiken? (Visie, doelen)
- Hoe doen we het werk nu?
- Is, gelet op de ontwikkeling van onze gemeente, continuïteit van het werk onverminderd van belang?
- Is de continuïteit van het werk voor de komende vijf jaar verzekerd?
- Bieden, voorzover continuering van het werk problematisch is, oplossingsvarianten zoals genoemd op pag. 12 in onze ogen perspectief op een oplossing?
4 Bijlagen
4.1 Ledenoverzicht
4.1.1 Aantal (gast) leden en sympathisanten ingedeeld naar leeftijd
De laatste jaren is het aantal gemeenteleden langzaam afgenomen. In 2005 waren er nog 335 leden. Nu, bijna 15 jaar later zijn er nog 283 gemeenteleden. Op de peildatum 1 juli 2019 zijn er ongeveer 20 leden meer jonger dan ouder dan 70 jaar. Over vijf jaar verwachten we dat de groep van jonger dan 70 een minderheid zal zijn.
Van de huidige 283 leden zijn er 172 belijdend lid en 86 dooplid. De overige 25 leden in onze kerkelijke administratie hebben geen kerkelijke status. Werd er in 2005 nog geschreven dat bijna de helft van de mensen zich (zeer) betrokken voelt, voor nu geldt dat wekelijks bijna een derde van ons ledental deelneemt aan de dienst. Die betrokkenheid van die groep is zeer groot; dat blijkt ook uit het grote aantal mensen (ca 70) dat actief deelneemt aan het kerkenwerk: in kerkenraad, werkgroepen, commissies en aanverwante subgroepen, zoals de bezorgers van bloemen en het kerkblad Wegwijzer en de werkers in de tuin van het Trefpunt. Wel minder personen dus lid maar bij hen een relatief steeds grotere betrokkenheid en activiteit.
| |
2005 |
2019 |
2025 |
| aantal leden |
335 |
283 |
263 |
| |
|
|
|
| 75 en ouder |
45 |
108 |
110 |
| jonger dan 75 |
290 |
175 |
153 |
| 70 en ouder |
134 |
132 |
135 |
| jonger dan 70 |
201 |
151 |
128 |
| jonger dan 18 |
|
24 |
|
| jonger dan 12 |
|
8 |
|
| |
|
|
|
| |
2005 |
2019 |
2025 |
| aantal leden |
335 |
283 |
263 |
| |
|
|
|
| 75 en ouder |
45 |
108 |
110 |
| 70 -t/m 74 |
89 |
24 |
25 |
| jonger dan 70 |
201 |
151 |
128 |
| |
335 |
283 |
263 |
| |
|
|
|
| Huidige stand |
0 - 75 jaar |
75 en ouder |
totaal |
| Belijdend lid |
78 |
94 |
172 |
| dooplid |
79 |
7 |
86 |
| geen kerk.status |
18 |
7 |
25 |
| totaal |
175 |
108 |
283 |
4.1.2
4.1.3
BIJLAGE II
Overzicht beleidsstukken van 1996- 2005
1. Naar een vitale en aantrekkelijke gemeente (1996);
2. Grondlijnen voor een beleidsplan (februari 1997);
3. Een gemeente met werfkracht ‘scenario 2’ (november 1997)
4. Groot onderhoud Bennebroek: rapportage, conclusies en aanbevelingen (augustus 2003);
5. Rapportage werkgroep Heemstede – Bennebroek (februari 2005).
6. Eindrapportage werkgroep Ambitie en Organisatie (december 2014).
Geïnteresseerden kunnen een of meer beleidsstukken opvragen bij de scriba.
Deel II - R E C H T Z O D I E G A A T
Recht zo, midscheeps! Termen uit de zeevaart. Houdt deze koers maar!
Zou dat ook gelden voor de koers van onze gemeente?
We willen bestuurlijk voorbereid zijn op de toekomst, schrijven we eerder in dit plan.
We zien het als onze opgave zo lang als mogelijk onze kerkelijke presentie in de Bennebroekse omgeving in stand te houden.
Hoe stellen we de continuïteit in de verschillende werkvelden veilig? Kan dat wel, wat is daarvoor nodig?
Om die vraag te beantwoorden, om beleid te formuleren, zijn gesprekken gevoerd met betrokkenen, taakdragers, vaak aanvoerders van de verschillende werkvelden.
Een weerslag van die ontmoetingen, ook een soort quick scan van de gemeente, volgt hierna.
Commissie erediensten
Er waren tijden dat de predikant alles in zijn eentje deed. Langzamerhand zijn gemeenteleden actiever mee gaan doen in de voorbereiding en uitvoering van de eredienst.
Zo ook in onze gemeente.
Gemeenteleden treden op als lector, begeleiden de gemeentezang in de cantorij of hebben een liturgisch aandeel in bijvoorbeeld de stille week en de adventstijd.
Op feestdagen wordt getracht het feestelijk karakter te accentueren met het optreden van een koor en/of solist.
Ook de laatste zondag van het kerkelijk jaar, waarin de overledenen worden herdacht, vraagt bijzondere aandacht van de commissie.
Op dit moment wordt gewerkt aan vernieuwing van het katern, dat wordt gebruikt bij de viering van het Avondmaal.
Meer in het algemeen kan worden gezegd dat de commissie ook in praktische zin de eredienst faciliteert. Denk aan de aanschaf van kaarsen, afstemming met de Diaconie, de bloemschikking enz.
Sinds kort wordt gewerkt met het delegatiemodel, waarbij leden een eigen taak of aandachtsgebied krijgen toebedeeld.
Een aparte vermelding verdient de service die onze gemeente ten deelt valt met de wekelijkse beschikbaarheid van de orden van dienst, vaak voorzien van een gekleurde omslag die verwijst naar het thema van de viering.
De huidige commissie bestaat, naast uiteraard de predikant, uit een van de twee vaste organisten en een viertal gemeenteleden waaronder de preekregelaar.
Jaarlijks gaan bij ons zo’n vijfentwintig gastpredikanten voor en het laat zich raden dat de organisatie hiervan veel aandacht en accuratesse vraagt. Jammer dat het eerder afgesproken idee van een team vaste gastpredikanten niet is gerealiseerd. Het zou leiden tot wat meer samenhang in de vieringen.
Op korte termijn ontstaat er in de commissie een vacature, maar de continuïteit lijkt de komende periode niet echt een probleem.
Joostvieringen
In de vorige beleidsperiode is het voornemen geuit om te trachten de zondagse vieringen meer te differentiëren, in het ritme van de maand een verschillende kleur te geven.
Traditioneel, experimenteel, voor oud, voor jong enz. Drempelverlagend, dat was de ambitie.
Die exercitie is nog te herkennen in de Joostdiensten, zoals die nu al een aantal jaren plaats vinden.
In november van het vorige jaar heeft Joost in de spiegel gekeken en daarvan in de Wegwijzer verslag gedaan.
Kenmerkend voor Joost is de inspiratie die uitgaat van de voorbereidingsgroep, het gebruik maken van de mogelijkheden die nieuwe techniek ons biedt en het interactieve karakter.
Het anders zijn is voor sommige kerkgangers de charme en voor anderen een reden om maar een keer over te slaan. Dat geldt evenzo voor de appreciatie van de muziek en de you tubefilmpjes.
In de Joostvieringen treffen we mensen, die de andere zondagen hier niet of weinig ter kerke gaan.
Gelukkig, dat is mooi. Dat is winst.
Maar er is ook verlies, een aantal gemeenleden voelt zich er niet thuis. Hoeveel?
Zouden winst en verlies elkaar in evenwicht houden? En is de opbrengst dan nul?
Misschien moeten we nieuwkomers maar dubbel tellen. Reden genoeg om Joostvieringen te blijven continueren.
Daarvoor is wel dringend uitbreiding nodig van de huidige werkgroep, ook om de binding met de gemeente te versterken.
Leren
Wij willen met elkaar en met anderen het gesprek voeren over geloof en kerk, zo schrijven we eerder in dit plan. Dit gebeurt nu op drie plekken.
Over de oecumenische gespreksgroep wordt elders verslag gedaan.
Dan noemen we de huiskamergesprekken, ook dit voorjaar gehouden. Ook het vorige jaar bespraken we het boek Het Christelijk Geloof en dit jaar is daar het actuele thema voltooid leven aan toegevoegd.
Deze bijeenkomsten, in huiselijke kring, met een van de gemeenteleden als gespreksleider worden goed bezocht, leiden tot boeiende, vaak persoonlijke uitwisselingen en versterken de onderlinge band.
Ook elders in de regio en het land is er een divers aanbod van cursussen en lezingen, maar de belangstelling vanuit onze gemeente daarvoor is gering.
Het programma van de werkgroep Bezinning en Verdieping, een gezamenlijke activiteit van de kerken in Heemstede en Bennebroek, wordt door een wisselend aantal gemeenteleden bezocht.
De gang naar de Heemsteedse Pauwehof wordt niet gemakkelijk gemaakt. Aan de fysieke afstand, zo’n vier kilometer, kan het niet liggen. Is er een psychologische barrière. Zijn we niet al te honkvast?
Onze predikant is (enig!) lid van de werkgroep, aanvulling is zeer gewenst.
De band met de Heemsteedse kerk is toch al niet al te sterk, reden om deze activiteit niet op te geven. Ten slotte realiseren we ons dat ook de preek in de zondagse vieringen vaak een lerend karakter heeft.
Pastoraat
Eerder formuleerden we dat het onderlinge pastoraat de grondvorm is. Daarmee is het wel goed gesteld.
Gemeenteleden bezoeken elkaar - vaak in stilte, op de achtergrond - bij lief en leed. Dat zorgt, naast de zondagse viering met koffie na, voor stevige onderlinge binding. We zijn een hechte gemeente.
Het georganiseerde, aanvullende pastoraat krijgt vorm in ons pastorale team, bestaande uit de predikant en enkele gemeenteleden. De huidige voorzitter treedt binnenkort terug en er wordt gepeild of middels een of twee leden vanuit dit team in de vacature kan worden voorzien.
De quote onderling en georganiseerd pastoraat zegt iets over de werkwijze, maar niets over de visie op pastoraat. Ons pastoraat is intern gericht (huis- en ziekenbezoek, kamergesprekken) en de vraag dringt zich op of we daarmee recht doen aan het appel dat de (dorpse) samenleving op ons als kerkgemeenschap doet. Alom is er nood, eenzaamheid, onzekerheid. De individualisering en ontkerkelijking zorgt voor maatschappelijke hiaten en nieuwe vragen.
Zouden we niet meer verbinding moeten zoeken met de wereld buiten de kerk?
Eerste stappen worden al wel gezet middels de contacten met bijvoorbeeld Welzijn Bloemendaal en de KBO, die resulteren in het project “eenzaamheid” en in gezamenlijke uitjes en maaltijden.
Een ander voorbeeld is de rouwgroep onder leiding van de predikant, die ook toegankelijk is voor dorpsgenoten.
Zo doemt het visioen op van een soort STEM in het DORP, naar equivalentie van het Haarlemse Stem in de Stad.
Die koersverlegging vergt echter een kwaliteitsslag, een zekere professionalisering, dus ook toerusting. Maar …. is die ambitie met het oog op ons slinkend en vergrijzend ledenbestand realistisch, uitvoerbaar? Het is wel nu of nooit! Dat is een centrale beleidsvraag.
Koffieochtenden
Sinds een jaar of tien komen maandelijks, nu nog twaalf senioren in het Trefpunt bij elkaar om koffie te drinken en elkaar tot gezelschap te zijn. Geen programma, wel rond Sinterklaas bezoek van groep drie van de Willinkschool. Een enkele gast van buiten schuift aan. De bezoekers komen trouw en hechten aan deze onderbreking van hun vaak wel erg rustige bestaan.
De begeleidster van het eerste uur stopt er medio dit jaar mee en misschien lukt het een opvolger te vinden. Een overdrachtsprotocolletje ligt klaar, daar zal het niet aan liggen.
Gezien de gevorderde leeftijd van de deelnemers wordt er rekening mee gehouden dat deze activiteit het volgende lustrum niet zal halen, misschien met een handvol zeer ouderen ergens in een huiskamer in het dorp.
Er wordt wel gepoogd deze activiteit ook buiten de kerk onder de aandacht te brengen. Zo gaan er jaarlijks foldertjes naar Welzijn Bloemendaal, maar dat leverde slechts een reactie op.
Overwogen wordt dat een kerkgebouw, compleet met klokkentoren, misschien toch drempelverhogender werkt dan we hopen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een ontmoetingsruimte in een winkelstraat nodigt de excentrische ligging van het Trefpunt niet uit tot inloop.
En het leuke idee om in het Trefpunt een boekenwisselkast in te richten kon kennelijk om praktische reden geen doorgang vinden.
Diaconaat
Kerkrechtelijk heeft het College van Diakenen eigen rechtspersoonlijkheid maar in de praktijk van ons kerkelijk leven is de Diaconie geheel geïntegreerd. Er is gekozen voor een structuur, waarbij naast de voorzitter en de penningmeester een vijftal diaconale werkers diverse taken op zich nemen.
En dat is een heel scala. Het gaat om de bediening van het Avondmaal, het collecteren en het selecteren van een bestemming voor de giften, het financieel ondersteunen van diverse goede doelen die een link hebben met eigen gemeenteleden (actie schoenendoos, madame Oaga, Blue Cap-foundation, romaproject enz.) en de verkoop van de zendingskalender.
Ieder jaar wordt een speciale kerstviering georganiseerd, gevolgd door een maaltijd en is er een gemeente uitje. Gasten zijn daarbij uitdrukkelijk welkom.
In het kader van het bredere project eenzaamheid neemt de diaconie deel aan de activiteit gast aan tafel. Af en toe bezoeken diakenen bijeenkomsten die door de PKN of de Ring - een netwerk van gemeenten - op touw worden gezet.
Een dienst die van oudsher door Diaconieën wordt uitgevoerd: het verlenen van materiele bijstand blijkt in onze welvarende gemeente niet nodig. Een enkele keer wordt door bemiddeling van een gemeentelid iemand van buiten de kerk geholpen.
Onderzocht is of samenwerking met de Heemsteedse Diaconie meerwaarde zou hebben, maar dat is niet het geval.
Het blijft de ambitie om activiteiten zoveel mogelijk open te stellen zijn voor mensen buiten de kerk.
Onvoorziene omstandigheden daargelaten is het goed nieuws dat de continuïteit van het huidige team de komende jaren is veiliggesteld.
Oecumene
Het Griekse woord oikoumene betekent niet meer, maar ook niet minder dan “de bewoonde wereld”, het streven naar eenheid binnen die wereld en in christelijke context de eenheid binnen christelijke kerken. Hoe staat het bij ons met die eenwording?
De ons omringende kerken bevinden zich in vergelijkbare omstandigheden als bij ons:
gestaag afnemend ledental en vergrijzing.
Er is heel summier contact met de heel kleine lokale Hervormde Gemeente en gezien de opgedane ervaringen tot nu toe ligt intensivering van die contacten niet in de rede.
Verdieping van het contact met onze rooms-katholieke geloofsgenoten wordt enigszins ontmoedigd door de restauratieve koers van het pauselijk gezag.
De gezamenlijke vieringen met de RK Klaverbladparochies in Bennebroek en Vogelenzang (in de vredesweek en met name die in de zomer, de vroegere tentdienst) worden gewaardeerd en verdienen het om de komende periode te worden gecontinueerd.
Dat geldt in dezelfde mate voor de gezamenlijke sobere maaltijd in de vastentijd en de oecumenische gesprekskring. Deze kring telt een twintigtal deelnemers en gezien de trouwe presentie zullen zij elkaar de komende jaren graag blijven ontmoeten.
De continuïteit van deze activiteiten is in belangrijke mate afhankelijk van aanvoering door de drie pastores, die beurtelings de inleiding verzorgen, het gesprek leiden en elkaar daartoe (en ook bij andere activiteiten) wel weten te vinden.
Bepaald geslaagd is de geruisloze integratie van een paar rooms-katholieke geloofsgenoten in onze cantorij, zij zijn daar van harte welkom.
Genoemd kan nog worden het jaarlijkse regionale initiatief van de Pinksterviering in Caprera, waarover in onze gemeente verschillend wordt gedacht.
Ook in verband met vervoersperikelen is het de vraag of we hier wel mee door moeten gaan.
Public relations
Het onderhouden van relaties met mensen en instellingen buiten de kerk is een zaak van alle gemeenteleden. Je bent christen, je bent van de kerk, dat schept verwachtingen en je gedrag bepaalt mede het beeld dat anderen van ons hebben. De indruk bestaat dat het daarmee in onze omgeving wel goed gesteld is. Zonder aan borstklopperij te doen is dat reden voor voldoening.
De externe PR beperkt zich tot het vermelden van zondagse vieringen en het Trefpuntprogramma in de Heemsteedse Courant.
Als het gaat om de interne PR komt het kerkblad Wegwijzer in beeld, een gezamenlijk project van de Protestantse Gemeente te Heemstede en de onze.
Het blad wordt alom zeer gewaardeerd vanwege de vele relevante informatie en beschouwende artikelen en niet in het minst door de lay-out en fraaie vormgeving.
De omslagen zijn vaak juweeltjes.
Twee van onze gemeenteleden zijn al vele jaren lid van de redactie en vormen daarmee een belangrijke schakel in de samenwerking tussen beide gemeenten. Vacatures worden voorlopig niet voorzien.
Trefpuntcafe
Begin dit jaar vierde het Trefpuntcafé haar twintigjarig bestaan. Een feestelijk gebeuren met een schare van min of meer vaste bezoekers, een feestspeech en een a capella optreden van een kwartet zangeressen.
Het café is destijds begonnen als een experimenteel initiatief om vooral mensen van buiten de kerk
Iedere maand een zinvolle avond te bieden in een informele sfeer.
De formule is beproefd: inloop, spreker, pauze, nabespreking, gelardeerd met een hapje en drankje. Geen entreegeld, geen betaling voor de consumpties. Wel het verzoek om een vrijwillige bijdrage. Deze activiteit speelt bijna quitte, de kerk springt jaarlijks met slechts een kleine subsidie bij.
In die jaren hebben vele sprekers achter de microfoon plaats genomen: van lokale tot landelijke prominenten, maar ook onbekenden met een interessante functie of passie.
De werkgroep is er steeds in geslaagd om deze sprekers te strikken voor slechts een bos bloemen en een boekenbon. Voorwaar een bewonderenswaardige prestatie.
De opkomst, het aantal bezoekers, wisselt en loopt ongeveer parallel met de bekendheid van de gast van de avond en de actualiteit van het onderwerp. Soms moet worden uitgeweken naar de kerkzaal.
Het aantal bezoekers van de eigen gemeente en die van buiten houden elkaar in evenwicht.
Het programma wordt in de Wegwijzer, in regionale kranten en op flyers in het dorp aangekondigd.
Met het oog op de ambitie om missionair kerk te zijn is het Trefpuntcafé een van de meest geslaagde projecten. Het stemt tot vreugde dat de zojuist op sterkte gebrachte werkgroep van vier gemeenleden de toekomst met optimisme tegemoet ziet.
Misschien kan de formule nog worden uitgebreid met de suggestie van een stamtafel/ talkshow, een of twee presentatoren, paar stamgasten, bespreking van actueel nieuws, interactie met publiek.
Verhuur
Ons kerkgebouw wordt al lang niet meer alleen voor de zondagse vieringen gebruikt.
Ook door de week vinden velen de weg naar het Trefpunt. Er zijn vaste huurders, zoals het Creatief Centrum Bennebroek, met een divers cursusaanbod en de KBO met activiteiten voor de eigen leden.
En er zijn de incidentele gebruikers, soms voor meerdere dagdelen, soms voor een enkel dagdeel.
In de ontmoetingsruimte worden partijtjes gehouden en in en vanuit het gebouw bewijzen mensen - ook van buiten de kerk - hun dierbaren de laatste eer.
Na een korte onderbreking vanwege de oplaaiende maatschappelijke discussie over scheiding van Kerk en Staat, wordt het Trefpunt nu weer als stembureau gebruikt.
De verhuur is een belangrijke bron van inkomsten. Deze post neemt gestaag toe en bedraag nu zo’n 20% van wat er bij ons omgaat. De verwachting is dat dit niet substantieel zal toenemen.
Dit houdt ook verband met het vigerende beleid dat verhuur aan derden de kerkelijke activiteiten niet in de weg mogen zitten. De kerk gaat voor.
Het laat zich raden dat de organisatie van de verhuur een complexe taak is, die veel accuratesse en een fors tijdsbeslag vraagt. Voor een goede gang van zaken is voortdurende afstemming met de koster/beheerder een conditio sine qua non.
Gelukkig blijft de huidige taakdrager voor dit stuk kerkenwerk beschikbaar.
Techniek
Dit werkveld beslaat een scala aan activiteiten die voorwaardenscheppend zijn voor bijna alle activiteiten in het Trefpunt. In een bedrijf zou men spreken van facilitymanagement.
Het gaat daarbij om onderhoud en aanpassing van gebouw en inrichting, geluidsversterking, beeldprojectie, licht- en klimaatbeheersing, reproductie, gebruik van het internet, veiligheid enz.
Dat alles binnen een altijd beperkt budget en met de pretentie van een groene kerk ook nog duurzaam.
Een handvol gemeenteleden, onze techneuten, zijn vaak in het gebouw te vinden om hun expertise en vaardigheden op dit terrein in te zetten. Sommigen al tientallen jarenlang.
Bij de uitvoering van deze werkzaamheden wordt zo nu en dan samengewerkt met collega’s van de kerk in Heemstede. Er worden ideeën en oplossingen uitgewisseld en zonodig kan men elkaar vervangen. Gezien het verantwoordelijkheidsbesef bij deze gemeenteleden bestaat de indruk dat vanuit het College van Kerkrentmeesters volstaan kan worden met minimale aansturing.
Aldus lijkt de continuïteit de volgende periode gewaarborgd. Daar mogen we blij mee zijn.
De kerkenraad
De kerkenraad geeft leiding aan de gemeente en telt conform de kerkorde zeven ambtsdragers.
Naast onze predikant zijn dat de preses en scriba, de voorzitter van het College van Diakenen, twee kerkrentmeesters en een lid van het Pastorale Team.
Met deze opzet zijn er in de kerkenraad directe verbindingen met drie essentiële werkvelden: het diaconaat, het pastoraat en het beheer.
De vergaderingen zijn openbaar (de publieke tribune is overigens altijd leeg) en de gemeente wordt middels verslagen in de Wegwijzer op de hoogte gehouden. Een aantal maal per jaar vindt na de zondagse viering beraad plaats met de gemeente.
Deze organisatiestructuur werkt naar tevredenheid en wijzigingen worden dan ook niet voorzien.
De contacten vanuit de kerkenraad met die van Heemstede staan op een laag pitje. Er is behoefte aan een richtinggevend kader waarbinnen deze contacten eventueel kunnen worden geïntensiveerd.
De kerkenraad probeert dat kader met dit beleidsplan te ontwikkelen.
Een punt van zorg is de bezetting van vitale functies, dat geldt met name voor die van preses.
Van de optie duofunctie zijn niet veel positieve ervaringen bekend.
De scriba, spin in het net, is bereid zijn jarenlange verbintenis te verlengen. Goed nieuws.
Het zijn verantwoordelijke functies, die om specifieke vaardigheden vragen en een groot beslag op tijd en beschikbaarheid leggen. Hopelijk dient zich een oplossing aan.
College van Kerkrentmeesters
“Het college schept en onderhoudt de materiele en financiële voorwaarden voor het leven en werken van de gemeente” aldus de kerkorde.
Dat is een mondvol en daarachter gaat een veelheid aan taken schuil. Ook in onze gemeente.
Beheer en onderhoud van kerkgebouw en inventaris, zorg voor een sluitend huishoudboekje, het afleggen van rekening en verantwoording, het voeren van administratie enz.
We prijzen ons overigens gelukkig dat een van de gemeenteleden op dit moment wordt ingewerkt als vervanger van de zieke administrateur.
Het college is ook “werkgever” van de predikant, de beheerder en de organisten.
Naast de voorzitter, secretaris en penningmeester telt ons college nog een drietal leden, waaronder de huisvestingscoördinator. De continuïteit van de bezetting is niet echt zorgelijk, maar de voorzitter
zal een keer moeten worden opgevolgd.
Dankzij regelmatig onderhoud verkeert ons kerkgebouw in goede staat. Op korte termijn krijgt het weer een schilderbeurt en wordt de verlichting gemoderniseerd.
Als groene kerk heeft duurzaamheid alle aandacht.
De exploitatietekorten die ieder jaar zullen stijgen worden ten laste van reserves gebracht.
Die zijn niet onuitputtelijk, maar de verwachting is dat de staat van de financiën de eerste tien jaar niet nopen tot ingrijpende maatregelen. Het college probeert wel een reserve aan te houden voor de eventuele huisvesting van een predikant.
Een van de leden heeft de verantwoordelijkheid voor het beheer van de effectenportefeuille.
Tip: stuur bij de jaarlijkse actie Kerkbalans in ieder geval een lijstje met richtlijnen mee, daar kan een stimulerende werking van uitgaan.
Wat betreft de toekomst vinden binnenkort gesprekken plaats met ambtsdragers van de kerk in Heemstede om na te gaan of en zo ja op welk vlak intensivering van de samenwerking kan plaats
vinden. Te denken valt aan het kerkelijk bureau, ledenadministratie, beheer en verhuur enz.
Ook is een eerste contact gelegd met de burgemeester van Bloemendaal.
De burgerlijke gemeente onderzoekt namelijk welke functie kerkgebouwen (nog meer) kunnen vervullen in het kader van het landelijke beleidsthema eenzaamheid.
Een actueel punt van aandacht zijn de predikantsvacatures die volgend jaar zowel in Heemstede als bij ons ontstaan. Samenvoeging is een reële optie . De suggestie van een kerkelijk werker, hoewel aantrekkelijk vanuit financieel perspectief, lijkt met het oog op de gewenste kwaliteit niet aanbevelenswaardig.
Resume
Wat heeft de rondgang langs de verschillende werkvelden nu opgeleverd?
Allereerst bewondering en respect voor al het werk dat met grote betrokkenheid en verantwoordelijkheidsbesef wordt verricht.
Daar mogen we inderdaad dankbaar voor zijn.
Eerder vroegen we ons af of en zo ja welke organisatorische ingrepen nodig zijn omdat veel werk neer komt op weinig schouders.
Als we ons beperken tot de planperiode van vijf jaar, dan is het beeld toch redelijk optimistisch.
De continuïteit van het leven en werken van de gemeente is niet echt in het geding.
Gezien de leeftijdsopbouw zal de periode na 2025 wel om ingrepen vragen.
Het is dus van groot belang dat de samenwerkingsopties met Heemstede serieus worden onderzocht. Bij deze optie kan op enig moment misschien ook Aerdenhout worden betrokken.
Het beleid van de classis gaat uit van grotere samenwerkingsverbanden, federaties, geen fusies en zo enigszins mogelijk fulltime aanstellingsverbanden van predikanten.
Uit de rondgang kan ook worden opgemaakt dat er genoeg ambitie is om bruggen te slaan naar de dorpse wereld om ons heen.
Lukt het ons om de generatie met jonge kinderen aan te spreken zodat ook voor de langere termijn onze dorpen een kerk in hun midden hebben?
Kan de relatie met de school, onze buren, worden gereanimeerd?
Kan onze kerk nog meer een ontmoetingsplek worden voor mensen op zoek naar samenhang en gemeenschapszin. Kunnen we bijvoorbeeld een zondag in de maand na een korte viering de kerk tot 13 uur openstellen voor dorpelingen met hun kinderen? Met koffie, broodje en een programma.
Het ligt voor de hand dat deze ambitie deel zal uitmaken van het profiel van de nieuwe predikant na het emeritaat van de huidige met ingang van 1 juni 2021.
Naar de mate waarin op gemeenteleden minder een beroep kan worden gedaan zal dat op de predikant toenemen. Een aanstellingsverband van 60 % is dan wel het minimum.
Over de optie van een gedeelde aanstelling met Heemstede moet zo gauw mogelijk duidelijkheid komen. Mocht dat niet tot de mogelijkheid horen, hun jaarlijkse exploitatietekort is fors (!), dan zijn we op ons zelf aangewezen. Dat betekent een intensiever beroep op onze gemeenteleden en dan ontstaat snel het risico dat zij worden overvraagd.
De komende periode moet worden gebruikt om ons te oriënteren op andere vormen van kerk zijn.
Zijn er alternatieven voor de kaasschaaf? Ervaringen elders in den lande kunnen ons misschien tot lering strekken. Denk aan de pioniersplekken waarvoor de PKN budget heeft vrijgemaakt.
Te overwegen valt om voor die oriëntatie op enig moment externe expertise in te huren.
Tot slot. Als we onze gemeente voor een keer vergelijken met een schip dan luidt het commando:
Recht zo die gaat. We hebben de goede koers te pakken. Nu volhouden.
Moge de Geest die inspireert en ruimte geeft ons blijven vergezellen!
Bennebroek, Februari 2020
Deel III - Herkerken
In ons kerkblad Wegwijzer stond over de huidige fase in ons gemeenteleven het volgende geschreven:
Het eerste dat te doen staat is ons rekenschap geven van wat we met onze gemeente aan willen. Het beleidsplan 2020-2025 waarvan we in het begin van het afgelopen voorjaar het eerste deel in gemeenteberaad bespraken, geeft in dat eerste deel inzicht in waar onze gemeente op dit moment voor staat. Het tweede deel zou een schets geven van het perspectief op continuïteit. Dat deel, van de hand van onze oud-voorzitter Arnold de Laet, is gereed maar door de Corona voorschriften kon er nog geen gemeenteberaad belegd worden om het te bespreken. Het derde deel gaat gewijd worden aan de toekomst op wat langere termijn dan de jaren ’20-’25: Hoe gaan we ons op die periode voorbereiden? Dat is ons huiswerk voor de komende vijf jaren en dat moet ten behoeve van het beroepingswerk onder woorden worden gebracht. Een onmisbare bouwsteen voor een predikantsprofiel.
Dit is de context voor dit Beleidsplan fase III (BPIII). Een kader scheppen voor de beleidskeuzes die de we de komende jaren moeten maken. Samen met Beleidsplan fase I en II kan dit deel het aan het beroepingsdossier toe te voegen beleidsplan vormen.
Uit die beide voorgaande delen in onderling verband komt naar voren dat we in onze gemeente op een voor de meeste leden min of meer bevredigende manier met onze kerkelijke activiteiten bezig zijn en dat – bij het klimmen der jaren – nog best een jaar of vijf kunnen uithouden. Die tijdsbeperking – een jaar of vijf – is in het licht van de 500 jaar protestantse kerkgeschiedenis op het eerste gezicht best schrikbarend maar je kunt daar ook wel op een meer genuanceerdere manier tegenaan kijken. Daartoe inspireerde Gerben Heitink al in zijn boek Golfslag in de tijd. In het slothoofdstuk ‘Balans van een zoektocht’ wijst hij erop dat het christendom erin is geslaagd zich na elke vloedgolf van de tijd aan te passen langs de weg van herbronning en herinterpretatie. Dat is radicaal anders dan de tweeslag dat sommigen in de ontwikkeling van de kerk in de loop van de jaren aanleiding zien om te pleiten voor herstel van fundamentalistische waarden en anderen menen te moeten berusten in een trend van exclusief humanisme, waarin geen plaats meer is voor religie en geloof, voor God geen plaats meer is in het publiek domein.
Dat boek De golfslag van de tijd bevat een hoopvolle waarneming waar Gerben beschrijft dat het kerkelijk leven van 1850 tot 1950 in Nederland een opleving te zien gegeven heeft die eigenlijk haaks staat op die doem van een met de tijd vanzelf toenemende secularisatie. Aan een golfslag zijn perioden van eb en vloed inherent en dat geldt dus wellicht evenzo voor het kerkelijk leven.
Vanuit dat besef maakt de schrikbarendheid van de afname van ons kerkelijk leven onder invloed van vergrijzing en ontgroening plaats voor een op ons afkomende uitdaging. Een beetje zoals met Jozefs uitleg van Farao’s dromen over de twee keer zeven koeien en twee keer zeven halmen: we hebben nog even de tijd om ons op de toekomst voor te bereiden. En zeker geen reden om bij de pakken neer te zitten. Voor deze invalshoek kiest onze gemeente. Wel met in het achterhoofd dat het idee van de maakbare samenleving wat sleets is. Maar op 10 oktober 2020 verraste Trouw de lezer met een gesprek met Remmelt Meijer naar aanleiding van de publicatie van het boekje getiteld Herkerken van zijn hand en die van Peter Wierenga. Opvallend hoe deze titel past bij die herbronning en herinterpretatie waarover het bij Gerben Heitink ging. Treffend is de passage in het gesprek:
In hun boek schrijven Meijer en Wierenga dat de kerken op een kantelpunt staan. Ze vinden met theoloog en filosoof Tomas Halik dat de kerk de coronacrisis moet aangrijpen om te vernieuwen: stoppen met wat niet meer werkt, het experiment omarmen, kerkleden niet zien als consumenten die niets te zeggen hebben, maar eigenaarschap geven, zodat de kerk er niet voor hen is, maar van hen.
Ze vatten dat samen in hun stelling dat de kerk 'broedplaats van liefde' moet zijn. Daar hebben ze allerlei voorbeelden bij, ook dicht bij huis. Denkend over wat hij in coronatijd voor anderen kon doen, kwam Meijer met de bakfiets. Daarmee delen hij en anderen koffie en thee uit - met aandacht en, zo je wilt, liefde voor de buurtbewoners. Het werkt, zegt Meijer, inmiddels sponsort het stadsdeel de koffie.
De bakfiets is geen vervanging van de kerk, het is óók kerk, betogen de auteurs. In hun boek schetsen ze een kerk die werkt vanuit kleinschaligheid, die zondag eventueel samen met andere kerken verschillende soorten diensten aanbiedt, toegesneden op de behoefte, aan bijbeluitleg, stilte, actie. Kerkleden zien elkaar door de week in kleine groepjes. Ze zorgen voor elkaar en zijn actief in de buurt.
Het boekje geeft praktijkvoorbeelden van herkerken in het Amsterdamse stadsdeel Zuidoost. Geen groter contrast, zou je zeggen, dan met Bennebroek. Maar het beginsel van de benadering die men kiest is niet een afgeleide van de locatie maar het ideaal dat de kerk een broedplaats van liefde moet zijn. En dat sluit naadloos aan bij ons Mission statement uit BPI: "We vormen een open gemeenschap met een opdracht, een veelkleurige, missionaire kerkgemeenschap rond het Woord, dienstbaar aan de mensen om ons heen; een gemeenschap waar mensen samen met anderen, geïnspireerd door de Bijbel, kunnen leren waartoe de liefde van God en de vrijheid die Hij biedt, hen in deze samenleving in staat stelt.”
Bijna zelfgenoegzaam schreef dit plan een eindje terug dat we in onze gemeente op een voor de meeste leden min of meer bevredigende manier met onze kerkelijke activiteiten bezig zijn. Maar feit is dat de jeugd en de leden van middelbare leeftijd grotendeels uit het naast een bloeiende basisschool gelegen Trefpunt ontbreken. Dat moet toch de vraag opkomen waarom we met die kerkelijke activiteiten van ons voor het gemiddelde van de Bennebroekse bevolking niet relevant zijn. Breken wij ons het hoofd over dingen die mensen buiten onze kerkelijke bubbel niet raken? Ontbreekt het ons aan kennis van en gevoel voor wat die ander, onze naaste, bezighoudt? Vanuit welk perspectief kiezen wij activiteiten om er tijd en energie in te steken? Is dat niet heel vaak een puur binnenkerkelijk gericht perspectief? Kijkend om ons heen zien we ook tal van nieuwe initiatieven om met je kerkgebouw voor een wijdere gemeenschap dan de eigen gemeente dienstbaar te zijn. Wij gebruiken het Trefpunt – afgezien van verhuur ter verlichting van de exploitatielasten – momenteel alleen voor binnenkerkelijke activiteiten. De uitdaging is om te bedenken wat aansluit op behoeften buiten en past bij onze gemeente. Dat kan tot verbinding leiden.
Vragen als deze zijn niet nieuw. Ze zaten ook onder de een paar jaar geleden afgesproken verhoging van de inzet op onze missionaire roeping. Die heeft, behalve het redelijk geslaagde project Trefpuntcafé toch te weinig verandering tot stand gebracht: van de beoogde diversificatie in de eredienst is (vanwege de hang naar handhaving van het bestaande?) na een zware bevalling alleen Joost ter wereld gekomen. Tot vreugde van sommigen maar anderen gaan hem liever aan de overzijde voorbij…. Sinds ruim een jaar loopt het eettafelproject ter bestrijding van eenzaamheid onder alle burgers van Bennebroek en omgeving. Dat is als project in het leven geroepen als gezamenlijk initiatief van het Trefpunt en de SWB - een instrument van de burgerlijke gemeente Bloemendaal. Helaas moesten zowel Joost als dit project als gevolg van de Covid-19-pandemie in quarantaine. Er is dus best wel aanleiding om ons te beraden over een manier om deze stilte naar buiten toe te doorbreken. Hiervoor is onderzoek nodig, wanneer je er tenminste naar streeft om de kerk binnenstebuiten te keren. Welke behoefte is er anno nu in onze dorpen waarin de kerk van betekenis kan zijn? En op welke behoefte(n) zouden wij met ons kleine enthousiaste maar vergrijzende clubje ook daadwerkelijk in kunnen spelen?
Kijken we naar de komende jaren, dan is er dus een goede reden om het als onze belangrijkste uitdaging te beschouwen verdergaand te ontbubbelen, door ons met liefde in te zetten voor de mensen om ons heen. In ons isolement ligt immers weinig kracht. De weg hiernaar vraagt nogal wat. Mentaliteitsverandering. Dat vraagt naast veel en andere expertise, vooral om voortdurende dialoog en inzet van de gemeente zelf daarvoor. Het priesterschap van de gelovigen houdt in dat alle leden medewerkers zijn. En toerusting. Een predikant als professional kan daarbij een meerwaarde vertegenwoordigen.
Als het gaat om de invulling van de predikantsvacature in relatie met de beperkte omvang van onze gemeente en van haar financiële middelen, ligt het in de rede uit te gaan van een vacature voor 0,5 fte. Dat impliceert dat de predikant er het beste aan doet te werken uit de tweede lijn. Dat is alleen effectief als de gemeente uitspreekt geen verzorgingsgemeente te willen zijn waardoor we de aandacht voor onszelf opgeven en de predikant de ruimte bieden zich te richten op anderen, buiten onze huidige kern. Dat kunnen gezinnen met kinderen zijn maar misschien is dat niet helemaal realistisch en biedt een focus op de groep van 40 tot 65 jaar met het oog op de vitaliteit van de gemeente meer perspectief. Om dat goed in beeld te krijgen is nader onderzoek nodig. Uitgangspunt daarbij is dat bij het je richten op andere leeftijdscategorieën dan de meest voorkomende in onze gemeente niet iets te halen (zieltjes winnen) als inzet past maar iets brengen, in de zin van: iets goeds kunnen betekenen voor. Het lijkt ons dat er voor de nieuwe dominee daarom de taak ligt om:
- samen met de gemeente te werken aan een vitale (= zo vitaal mogelijke) gemeente en
- samen met de gemeente (en eventueel expertise vanuit de PKN) te onderzoeken hoe dat ‘binnenste buiten’ er in de context van onze dorpen en met de Trefpuntgemeenschap zoals die er nu is – openminded en enthousiast, maar ook broos en redelijk grijs – uit zou kunnen zien anno 2021. Vanuit een dergelijke behoefte vinden gemeenten op tal van plaatsen nieuwe wielen uit en open oog daarvoor lijkt zeer aanbevolen.
De uitbouw van de noodzakelijke expertise vinden we wellicht onvoldoende in onze vergrijzende geloofsgemeenschap; daarvoor zullen we andere specialisten/partners en organisaties moeten benaderen. Dat vraagt wellicht om een nieuw op te bouwen samenwerkingsvorm waarin en voor wie de boodschap van God centraal staat en uitgangspunt is. In dit licht zou het ook wijs kunnen zijn om in de context van zo’n onderzoek ruimte open te laten voor een tijdelijke deelcombinatie van een predikant en een kerkelijk werker.
En wat betreft het predikantsprofiel lijkt het zaak om een bij die uitdaging passende voorganger te vinden. Natuurlijk heeft onze gemeente behoefte aan een goed theoloog maar vooral aan een - het kan haast niet anders: jonge of staande in deze tijd - man of vrouw, die gevoel heeft voor de interesses en vragen van mensen van nu, oud en jong. Iemand die in staat is samen te werken en te enthousiasmeren om activiteiten te ontwikkelen die de aandacht genereren van jongeren en jongvolwassenen en plezier heeft in eigentijdse communicatietechnieken.
Bennebroek, 5 januari 2021
Deel I van dit beleidsplan is uitgebracht in november 2019. De gemeente is daarover gehoord op 12 januari 2020. Daarna is deel II in februari 2020 als rapport door Arnold de Laet aan de kerkenraad uitgebracht. De kerkenraad heeft in zijn vergadering van 3 maart 2020 deel I definitief vastgesteld en deel II overgenomen. Deel III is besproken in gemeenteberaad op 15 en 29 november 2020 en de kerkenraad heeft het integrale plan in zijn vergadering van 5 januari 2021vastgesteld.
Contact PKN Gemeente Trefpunt Bennebroek
| |
Naam |
Telefoon |
Mailadres |
Kerkgebouw
|
Trefpunt
Akonietenplein 1, 2121AJ Bennebroek |
023 - 584 8480 |
infopkntrefpunt@ziggo.nl |
| Predikant |
Ds..Jolien Nak-Visser |
023 - 584 1006 |
|
| Voorzitter |
Victor Bruins Slot
|
023 - 584 6280 |
vh.bruinsslot@kpnmail.nl |
| Scriba |
Ype van der Meer |
023 - 584 8011 |
scribapkntrefpunt@ziggo.nl |
| Koster |
Corlien Dirksen |
06 - 5099 6174 |
beheerder.trefpunt@quicknet.nl |
| Kerk. bureau |
Tjakko van der Spelt |
023 - 584 5882 |
vanderspelt@quicknet.nl |
| Website |
|
|
www.pkntrefpunt.nl |
| | terug
|
| |
|
|
|
|
22-12-2024
om
10.00 uur